Dziewanna od wieków cieszy się uznaniem w medycynie naturalnej. Ta wyjątkowa roślina, znana z żółtych kwiatów i puszystych liści, jest nieoceniona w łagodzeniu kaszlu, wspieraniu odporności oraz pielęgnacji skóry. Choć często uznawana za pospolity chwast, jej właściwości lecznicze sprawiają, że powinna znaleźć się w domowej apteczce każdego miłośnika ziół.
Czym jest dziewanna?
Dziewanna (Verbascum thapsus, Verbascum densiflorum) to roślina dwuletnia należąca do rodziny trędownikowatych. Spotkać ją można na łąkach, przydrożach i w suchych, słonecznych miejscach. W drugim roku życia wytwarza wysoki pęd kwiatostanowy pokryty charakterystycznymi żółtymi kwiatami, które stanowią surowiec zielarski o największej wartości.
Zawarte w dziewannie substancje czynne, takie jak śluzy, flawonoidy, saponiny, garbniki czy triterpeny, sprawiają, że roślina wykazuje szerokie spektrum działania prozdrowotnego.
Na co pomaga dziewanna?
Dziewanna jest znana przede wszystkim jako roślina wspierająca układ oddechowy, ale jej zastosowanie jest znacznie szersze. Działa łagodząco, przeciwzapalnie i osłaniająco, dzięki czemu przynosi ulgę w wielu dolegliwościach.
Wsparcie dla dróg oddechowych
Najbardziej znanym zastosowaniem dziewanny jest łagodzenie problemów z oddychaniem. Działa kojąco na błony śluzowe gardła, krtani i oskrzeli, zmniejszając uczucie suchości i podrażnienia. Zawarte w niej śluzy roślinne tworzą delikatny film ochronny, który łagodzi kaszel, szczególnie suchy i męczący.
Saponiny obecne w dziewannie pomagają rozrzedzić zalegającą wydzielinę, co ułatwia odkrztuszanie i oczyszczanie dróg oddechowych. Dlatego napary z kwiatów dziewanny często poleca się przy przeziębieniu, zapaleniu oskrzeli, chrypce czy astmie.
Działanie przeciwzapalne i łagodzące
Dziewanna wykazuje również właściwości przeciwzapalne i osłaniające, dzięki czemu może być stosowana nie tylko na drogi oddechowe, ale także przy problemach z błonami śluzowymi i skórą. Pomaga zmniejszyć stany zapalne gardła, łagodzi obrzęk i działa kojąco przy bólu.
Zewnętrznie może być stosowana w formie okładów lub płukanek, które przyspieszają gojenie drobnych ran, otarć i oparzeń. Napar z dziewanny może być też używany do przemywania skóry podrażnionej lub przesuszonej.
Wspomaganie układu pokarmowego
Choć rzadziej wspomina się o tym zastosowaniu, dziewanna może wspierać również układ trawienny. Zawarte w niej śluzy działają ochronnie na błonę śluzową żołądka i jelit, łagodząc podrażnienia oraz wspierając procesy regeneracyjne. Napar z dziewanny można stosować przy uczuciu pieczenia w przełyku lub łagodnych stanach zapalnych przewodu pokarmowego.
Zastosowanie zewnętrzne dziewanny
Dziewanna może być używana jako naturalny kosmetyk i środek pielęgnacyjny. Dzięki właściwościom łagodzącym i przeciwzapalnym:
-
koi podrażnienia skóry i drobne stany zapalne,
-
wspomaga regenerację po oparzeniach słonecznych,
-
łagodzi objawy egzemy i trądziku,
-
wzmacnia cebulki włosów, gdy jest stosowana w formie płukanki.
W pielęgnacji skóry najlepiej sprawdza się napar lub macerat olejowy z kwiatów dziewanny.
Jak przygotować dziewannę?
Dziewannę można stosować na różne sposoby – w formie naparu, odwaru, inhalacji lub okładów. Oto kilka popularnych metod:
Napar z dziewanny:
Łyżkę suszonych kwiatów zalać szklanką wrzątku, przykryć i zaparzać 10–15 minut. Po odcedzeniu pić 2–3 razy dziennie przy kaszlu lub chrypce.
Inhalacja:
Garść kwiatów dziewanny zalać gorącą wodą, odczekać kilka minut i wdychać parę przez 5–10 minut. Doskonale nawilża drogi oddechowe i ułatwia oddychanie.
Zastosowanie zewnętrzne:
Ostudzoną herbatkę z dziewanny można stosować do przemywania skóry, płukania gardła lub w formie kompresów na podrażnienia.
Zbiór i przechowywanie dziewanny
Najcenniejszym surowcem zielarskim są kwiaty dziewanny, zbierane w pełni kwitnienia – zazwyczaj od czerwca do sierpnia. Kwiaty należy zbierać w suche dni i suszyć w cieniu, w przewiewnym miejscu. Po wysuszeniu przechowuje się je w szczelnych, ciemnych pojemnikach, chroniąc przed wilgocią.
Warto pamiętać, że dziewanna traci swoje właściwości po około roku, dlatego najlepiej przygotowywać świeży zapas co sezon.
Bezpieczeństwo stosowania dziewanny
Dziewanna jest uznawana za roślinę bezpieczną, jednak należy stosować ją rozsądnie. Nie zaleca się jej używania w ciąży i w okresie karmienia piersią, ze względu na brak wystarczających badań. Osoby uczulone na rośliny z rodziny trędownikowatych powinny zachować ostrożność.
Przy przygotowywaniu naparu należy zawsze dokładnie odcedzić kwiaty – ich drobne włoski mogą podrażnić gardło.
Dziewanna to niezwykle wszechstronna roślina, która łączy działanie łagodzące, ochronne i przeciwzapalne. Pomaga przy kaszlu, przeziębieniu, chrypce, a także wspiera regenerację skóry. Dzięki delikatnemu, naturalnemu działaniu jest ceniona zarówno w tradycyjnej fitoterapii, jak i w nowoczesnej medycynie naturalnej.
Źródło: www.wirtualnykonin.pl
