Legary to element konstrukcyjny, który decyduje o trwałości, stabilności i komforcie użytkowania tarasu. Stanowią one nośną podstawę dla desek tarasowych i przenoszą obciążenia na podłoże. Błędne dobranie ich rozstawu może prowadzić do uginania się desek, pękania połączeń lub nawet deformacji całej konstrukcji. Dlatego przed rozpoczęciem montażu warto dokładnie przeanalizować, jak gęsto legary powinny być rozmieszczone, aby taras był solidny i odporny na zmienne warunki atmosferyczne.
Od czego zależy rozstaw legarów?
Nie istnieje jeden uniwersalny rozstaw legarów, ponieważ wpływa na niego kilka kluczowych czynników konstrukcyjnych i materiałowych. Najważniejsze z nich to:
-
Rodzaj deski tarasowej – deski z kompozytu, drewna egzotycznego, sosnowego czy modrzewiowego różnią się elastycznością i wytrzymałością. Kompozyty o większej gęstości i mniejszej sprężystości wymagają gęstszego podparcia niż deski drewniane.
-
Grubość i szerokość deski – im cieńsza deska, tym mniejszy powinien być odstęp między legarami. Dla grubszych desek można stosować nieco większe odległości.
-
Rodzaj i nośność podłoża – taras montowany na płycie betonowej może mieć inny rozstaw legarów niż konstrukcja wsparta na słupkach czy fundamentach punktowych.
-
Przewidywane obciążenie użytkowe – taras, po którym będzie się poruszać wiele osób, wyposażony w meble ogrodowe czy donice z roślinami, powinien mieć solidniejsze podparcie niż mały pomost rekreacyjny.
Standardowy rozstaw legarów pod deskę tarasową
Najczęściej stosowany rozstaw legarów w budowie tarasów mieści się w przedziale 40–50 cm. To wartość uznana za bezpieczną dla większości desek drewnianych o grubości około 25 mm. Jednak w przypadku tarasów kompozytowych producenci bardzo często zalecają mniejsze odległości, wynoszące 30–40 cm.
W praktyce oznacza to, że przy desce o długości 4 metrów zastosowanie rozstawu co 40 cm wymaga ułożenia około 11 legarów na szerokości tarasu. Z kolei przy rozstawie co 50 cm liczba ta spada do 9, jednak taka oszczędność może skutkować późniejszym uginaniem się powierzchni, szczególnie w miejscach o większym natężeniu ruchu.
Rozstaw legarów a kierunek układania desek
Kierunek ułożenia desek tarasowych względem legarów ma ogromne znaczenie. Deski zawsze montuje się prostopadle do legarów, co pozwala równomiernie rozłożyć obciążenia. Warto pamiętać, że przy tarasach o nieregularnych kształtach lub zmianach kierunku desek należy zaplanować dodatkowe legary pośrednie, aby uniknąć efektu wiszących krawędzi.
W narożnikach i przy łączeniach desek stosuje się legary podwójne, które umożliwiają stabilne mocowanie obu końców elementów. Takie rozwiązanie eliminuje ryzyko rozwarstwienia deski w miejscu wkrętu i zwiększa odporność całej konstrukcji na drgania oraz ruchy materiału spowodowane zmianami temperatury.
Kiedy warto zagęścić legary?
Są sytuacje, w których zaleca się zagęszczenie rozstawu legarów poniżej standardowych wartości. Dotyczy to przede wszystkim:
-
desek cienkich (poniżej 21 mm) – wymagają one podparcia nawet co 30 cm, aby uniknąć ugięć;
-
tarasów intensywnie użytkowanych – w strefach wejściowych, przy drzwiach tarasowych czy miejscach montażu mebli lepiej zwiększyć liczbę legarów;
-
tarasów narażonych na duże amplitudy temperatury – gęstsze rozmieszczenie legarów redukuje naprężenia i ogranicza pracę materiału;
-
desek kompozytowych z pustą komorą – mimo wysokiej trwałości, puste wnętrze deski ogranicza jej sztywność, dlatego wymaga stabilniejszego podparcia.
Warto też dodać, że w przypadku montażu na legarach aluminiowych lub stalowych często stosuje się większą precyzję rozstawu, wynikającą z konieczności zachowania dokładności w połączeniach systemowych.
Błędy popełniane przy rozmieszczaniu legarów
Jednym z najczęstszych błędów jest nieuwzględnienie rozszerzalności materiału. Deski, szczególnie kompozytowe, pod wpływem temperatury mogą się wydłużać nawet o kilka milimetrów na każdy metr długości. Jeśli legary zostaną rozmieszczone zbyt rzadko, a szczeliny dylatacyjne będą zbyt małe, deski mogą wypaczać się lub wypychać z mocowań.
Drugim typowym błędem jest niedokładne wypoziomowanie legarów. Nawet niewielkie różnice wysokości przekładają się na nierówności powierzchni tarasu i przyspieszone zużycie mocowań. Legary muszą leżeć w jednej płaszczyźnie, a ich podłoże powinno być stabilne, suche i odporne na osiadanie.
Niektórzy wykonawcy próbują zmniejszyć liczbę legarów, aby obniżyć koszt materiału. Takie rozwiązanie może początkowo wydawać się ekonomiczne, ale w dłuższej perspektywie prowadzi do deformacji tarasu i konieczności jego przedwczesnego remontu.
Wskazówki praktyczne dotyczące montażu legarów
Podczas montażu warto stosować kilka zasad, które zwiększą trwałość konstrukcji:
-
Legary drewniane należy oddzielić od podłoża specjalnymi podkładkami lub gumowymi dystansami, które zapobiegają wchłanianiu wilgoci.
-
Między legarami a deskami trzeba zapewnić właściwą wentylację, umożliwiającą odprowadzanie wody i wysychanie konstrukcji po opadach.
-
W przypadku tarasów przyściennych należy zachować przerwę dylatacyjną od elewacji o szerokości co najmniej 1 cm.
-
Wszystkie elementy konstrukcji warto zabezpieczyć preparatem impregnującym, szczególnie końcówki legarów i miejsca cięć, które są najbardziej podatne na nasiąkanie.
Dlaczego nie warto ignorować zaleceń producenta desek?
Każdy producent desek tarasowych podaje w specyfikacji technicznej zalecany rozstaw legarów, który został dobrany na podstawie testów wytrzymałościowych. Choć można kierować się ogólnymi normami budowlanymi, najlepiej stosować się do tych zaleceń. Zbyt rzadkie rozmieszczenie legarów może skutkować utratą gwarancji na produkt, a zbyt gęste – niepotrzebnym zwiększeniem kosztów materiału i robocizny.
W praktyce optymalny rozstaw powinien być kompromisem między wytrzymałością, ekonomiką i estetyką. Dobrze zaplanowany układ legarów zapewni równomierne podparcie desek, stabilność konstrukcji oraz estetyczny wygląd powierzchni przez wiele lat.
Właściwy rozstaw legarów jako fundament trwałego tarasu
Precyzyjne zaplanowanie odległości między legarami to inwestycja w trwałość i bezpieczeństwo całej konstrukcji. Taras, który ma służyć przez lata, wymaga nie tylko solidnych materiałów, ale też właściwej geometrii układu nośnego. Nawet najlepsza deska nie spełni swojej funkcji, jeśli zostanie położona na zbyt rzadko rozstawionych legarach. Starannie dobrany rozstaw, dostosowany do rodzaju desek i warunków użytkowych, to podstawa tarasu, który pozostanie stabilny, równy i estetyczny mimo upływu czasu i zmiennych warunków atmosferycznych.
Źródło: www.wirtualnykonin.pl
