Czy przegląd gazowy jest obowiązkowy? Sprawdź, co mówią przepisy

Przegląd gazowy to okresowa kontrola stanu technicznego instalacji gazowej, mająca na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników budynku oraz prawidłowego działania urządzeń zasilanych gazem. W trakcie przeglądu specjalista sprawdza szczelność instalacji, stan techniczny przewodów, połączeń i zaworów, a także sposób podłączenia urządzeń gazowych, takich jak kotły, kuchenki czy podgrzewacze wody. Celem jest wykrycie ewentualnych nieszczelności, które mogłyby prowadzić do wycieku gazu i zagrożenia życia lub zdrowia mieszkańców.

Podstawa prawna obowiązku przeglądu gazowego

Zgodnie z art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy Prawo budowlane, właściciele i zarządcy budynków są zobowiązani do przeprowadzania co najmniej raz w roku kontroli instalacji gazowej oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych). Oznacza to, że przegląd gazowy nie jest kwestią dobrowolną – to obowiązek wynikający bezpośrednio z przepisów prawa.

Kontrola ta ma charakter profilaktyczny i ma na celu zapobieganie awariom oraz zdarzeniom niebezpiecznym, takim jak wybuch gazu, zatrucia tlenkiem węgla czy pożary.

Warto dodać, że obowiązek ten dotyczy zarówno budynków wielorodzinnych, jak i jednorodzinnych, niezależnie od sposobu użytkowania instalacji. Odpowiedzialność za wykonanie przeglądu spoczywa na właścicielu lub zarządcy obiektu, który ma obowiązek zapewnić, że kontrola zostanie przeprowadzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej.

Jak często należy wykonywać przegląd gazowy?

Częstotliwość kontroli jest jasno określona – raz w roku. Nie oznacza to jednak, że właściciel nie może zlecić przeglądu częściej, zwłaszcza jeśli w budynku występują niepokojące objawy, takie jak zapach gazu, zmiany w pracy urządzeń gazowych lub problemy z wentylacją.

W przypadku nowych instalacji gazowych zaleca się pierwszą kontrolę już po kilku miesiącach użytkowania, aby potwierdzić, że wszystkie elementy pracują prawidłowo i szczelnie.

Wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie zwykle zlecają przeglądy gazowe w tym samym terminie dla całego budynku, co ułatwia logistykę i pozwala prowadzić pełną dokumentację techniczną dla nieruchomości.

Kto może przeprowadzić przegląd instalacji gazowej?

Przegląd gazowy może wykonać wyłącznie osoba posiadająca uprawnienia budowlane w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci, instalacji i urządzeń gazowych. Często są to inżynierowie lub technicy z wieloletnim doświadczeniem w branży gazowniczej.

Taki specjalista powinien dysponować aktualnymi świadectwami kwalifikacyjnymi wydanymi przez komisję kwalifikacyjną działającą przy Stowarzyszeniu Elektryków Polskich (SEP) lub Urzędzie Regulacji Energetyki (URE).

Warto upewnić się, że osoba wykonująca przegląd posiada także odpowiednie uprawnienia do pomiarów szczelności oraz do wystawienia protokołu potwierdzającego wykonanie kontroli.

Jak wygląda przebieg przeglądu gazowego?

Podczas przeglądu gazowego specjalista dokonuje kilku kluczowych czynności:

1. Kontrola wizualna instalacji – ocena stanu przewodów, rur i połączeń, sprawdzenie czy nie występują oznaki korozji, uszkodzeń mechanicznych lub nieprawidłowych modyfikacji.

2. Pomiar szczelności – przy użyciu detektora gazu lub manometru kontroluje się, czy instalacja nie przepuszcza gazu w żadnym miejscu.

3. Sprawdzenie urządzeń gazowych – kontrola stanu technicznego kotłów, kuchenek i podgrzewaczy wody, w tym poprawności podłączeń i drożności przewodów spalinowych.

4. Weryfikacja wentylacji – ocena działania przewodów wentylacyjnych, które są kluczowe dla prawidłowego spalania i bezpieczeństwa użytkowników.

5. Sporządzenie protokołu – dokument zawiera datę przeglądu, dane wykonawcy, opis wykonanych czynności oraz ewentualne uwagi lub zalecenia dotyczące napraw.

Taki protokół stanowi dowód wykonania obowiązku wynikającego z Prawa budowlanego i może być wymagany przez ubezpieczyciela, nadzór budowlany lub podczas sprzedaży nieruchomości.

Konsekwencje braku przeglądu gazowego

Zaniechanie obowiązkowego przeglądu gazowego może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Zgodnie z art. 91a Prawa budowlanego, osoba, która nie dopełnia obowiązku okresowej kontroli, może zostać ukarana grzywną, a w przypadku rażących zaniedbań – również odpowiedzialnością karną w razie wystąpienia wypadku.

W przypadku zdarzenia losowego, takiego jak wybuch lub pożar, brak aktualnego protokołu przeglądu może skutkować odmową wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela. Firmy ubezpieczeniowe często zastrzegają w umowach, że obowiązkiem ubezpieczonego jest utrzymywanie instalacji gazowej w stanie technicznym zgodnym z przepisami.
Niedopełnienie tego obowiązku może zostać uznane za rażące niedbalstwo.

Znaczenie przeglądów gazowych dla bezpieczeństwa budynku

Regularne przeglądy gazowe nie są jedynie wymogiem formalnym – to realna ochrona przed tragedią. Gaz ziemny, choć powszechnie stosowany i efektywny energetycznie, w połączeniu z tlenem tworzy mieszaniny wybuchowe. Nieszczelność w instalacji, nawet niewielka, może prowadzić do katastrofy budowlanej.

Profesjonalny przegląd pozwala nie tylko wykryć wycieki, ale też ocenić ogólną kondycję instalacji – czy nie wymaga modernizacji, wymiany uszczelek, zaworów lub całych odcinków przewodów. W budynkach starszych niż 20 lat takie kontrole często ujawniają zużycie elementów, które nie są już zgodne z obowiązującymi normami.

Dokumentacja i przechowywanie protokołów

Każdy właściciel lub zarządca budynku powinien prowadzić książkę obiektu budowlanego, w której wpisuje się daty i wyniki przeglądów, wraz z dołączonymi protokołami. Dokumentacja ta może być prowadzona również w formie elektronicznej w systemie Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków (CEEB), co ułatwia nadzór i archiwizację danych.

Brak dokumentacji może być potraktowany przez organy kontrolne jako niewykonanie przeglądu, nawet jeśli został on faktycznie przeprowadzony, dlatego warto przechowywać wszystkie protokoły w sposób uporządkowany i dostępny.

Koszty przeglądu gazowego

Cena przeglądu zależy od wielkości i stopnia skomplikowania instalacji, lokalizacji nieruchomości oraz rodzaju używanego paliwa gazowego. Dla typowego mieszkania koszt takiej kontroli wynosi zazwyczaj od 100 do 200 zł, natomiast w przypadku domów jednorodzinnych lub budynków wielorodzinnych kwoty mogą być wyższe. Warto jednak pamiętać, że koszt przeglądu jest niewielki w porównaniu z potencjalnymi stratami wynikającymi z awarii lub nieszczelności.

Nowoczesne technologie w diagnostyce instalacji gazowych

Obecnie przeglądy gazowe coraz częściej wykorzystują nowoczesne technologie pomiarowe. Detektory gazu o wysokiej czułości, kamery termowizyjne czy cyfrowe rejestratory ciśnienia pozwalają na jeszcze dokładniejsze wykrycie nieszczelności.

Niektóre firmy stosują również systemy monitorowania ciągłego, które na bieżąco analizują przepływ gazu i alarmują w przypadku anomalii. To rozwiązania szczególnie przydatne w obiektach przemysłowych i budynkach o dużej liczbie użytkowników, gdzie ryzyko awarii jest większe.

Dlaczego warto dbać o regularność przeglądów?

Oprócz wymogów prawnych i bezpieczeństwa, regularne przeglądy gazowe wpływają także na efektywność energetyczną budynku. Sprawna instalacja oznacza mniejsze straty gazu, stabilne ciśnienie w systemie oraz niższe rachunki.

Właściwa konserwacja to także dłuższa żywotność urządzeń gazowych i mniejsze ryzyko kosztownych napraw w przyszłości.